UMORZENIE ZOBOWIĄZAŃ DŁUŻNIKA PO PRZEPROWADZENIU POSTĘPOWANIA UPADŁOŚCIOWEGO OSOBY FIZYCZNEJ NIEPROWADZĄCEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Zgodnie z obowiązującymi przepisami sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli.

Zasadą jest zatem, że umorzenie zobowiązań upadłego, będącego konsumentem, powinno zostać poprzedzone próbą spłacenia przynajmniej części jego zadłużenia. Dopiero w przypadku stwierdzenia – jako o tym stanowi przepis art. 49116 ust. 1 ww. ustawy – że osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że nie byłby on zdolny do dokonania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli sąd powinien umorzyć jego zobowiązania bez ustalenia planu spłaty. Powołana przesłanka posługuje się określeniem „jakichkolwiek spłat”, co oznacza wymóg rozpoczęcia drugiej fazy postępowania (ustalenie planu spłaty) nawet w sytuacji, w której możliwe do przyjęcia warunki ustalenia takiego planu zakładają jedynie niewielkie – choć nie symboliczne – płatności na rzecz wierzycieli.

W doktrynie i orzecznictwie wskazuje się, że odstąpienie od ustalenia planu spłaty, a zatem rezygnacja z istotnego stadium postępowania upadłościowego, powinno mieć charakter absolutnie wyjątkowy, uzasadniony w sposób obiektywny stanem zdrowia upadłego, jego niedołężnością i brakiem zdolności do pracy. Zastosowanie wskazanego rozwiązania jest więc możliwe jedynie w wyjątkowych, skrajnych przypadkach, gdy upadły nie posiada majątku ani źródeł jego pozyskania. Należy dodać, że umarzając zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli sąd obciąża Skarb Państwa tymczasowo pokrytymi kosztami postępowania. W ramach wyjaśnienia trzeba wskazać, że Skarb Państwa tymczasowo pokrywa koszty postępowania w przypadku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na pokrycie tych kosztów albo w masie upadłości brak jest płynnych funduszy na ich pokrycie.

Pamiętać jednak należy, iż zgodnie z art. 49121 ust. 2 prawa upadłościowego nie podlegają umorzeniu:

  • zobowiązania o charakterze alimentacyjnym,
  • zobowiązania wynikające z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci,
  • zobowiązania do zapłaty orzeczonych przez sąd kar grzywny, a także do wykonania obowiązku naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,
  • zobowiązania do zapłaty nawiązki lub świadczenia pieniężnego orzeczonych przez sąd jako środek karny lub środek związany z poddaniem sprawcy próbie,
  • zobowiązania do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem
  • zobowiązania, których upadły umyślnie nie ujawnił, jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu.

Skutkiem umorzenia zobowiązań bez ustalania planu spłaty wierzycieli jest brak możliwości wszczęcia postępowania egzekucyjnego co do określonych zobowiązań – wyjątkiem są ww. zobowiązania niepodlegające umorzeniu.

Menu